Prof. Dr. Besler’ın Açıklaması:”Program, Türkiye’deki en kapsamlı ve sürdürülebilir beslenme eğitimi programı olması hedefiyle hazırlandı”
Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı (GAV) ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle 8-11 yaş arası ilköğretim okulu öğrencilerine yönelik geliştirilen ”Yemekte Denge” eğitim programı başladı.
Programın başlaması dolayısıyla Barbaros Point Otel’de düzenlenen toplantıda konuşan Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürü Funda Kocabıyık, ”Bu programı çocukların fizyolojik ve psikolojik açıdan kaliteli, uzun bir yaşam sürdürmeleri için yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazanmalarına katkı sağlamayı amaçlıyoruz” dedi.
Öğretmen, okul yöneticisi ve çalışanların yeterli ve dengeli beslenme konusundaki bilgi, tutum ve becerilerini artırarak daha nitelikli bir eğitim hizmeti sunmayı öngördüklerini belirten Kocabıyık, programın Milli Eğitim Bakanlığı’nın güçlü desteğiyle Türkiye geneline ulaşacağını vurguladı.
Kocabıyık, program kapsamında öğrenci, öğretmen, veli ve okul çalışanlarına yönelik geliştirilen materyallerin ülke geneline yaygınlaştırılmadan önce yeterliliğinin belirlenmesi amacıyla ilk önce pilot uygulama başlattıklarını ve pilot il olarak, beslenme alışkanlıkları farklılık arz eden İstanbul, İzmir, Gaziantep ve Trabzon’un seçildiğini ifade ederek, şunları kaydetti: ”Bu illerde ilköğretim 2, 3, 4 ve 5’inci sınıf kız ve erkek çocuklarımızın öğrenim gördüğü 40 okul sosyoekonomik, kültürel ve eğitimsel göstergeler temel alınarak seçildi. Program okulları olarak yatılı ilköğretim bölge okulları, taşıma merkezli ilköğretim okulları, birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan ilköğretim okulları, ikili ve tekli eğitim yapılan ilköğretim okulları belirlendi. Bu okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlere program kapsamında yükümlülüklerini anlatan bir rehber hazırlandı. Ayrıca pilot illerde program yürütücüsü olarak görev yapmak üzere alanında uzman 2 personel belirlenerek programa dahil edildi. Proaktif bir yaklaşımla hazırlanan bu program ile erken yaşlarda (8-11 yaş) kazanılan doğru bilgi, tutum ve beceriler sayesinde daha sağlıklı ve nitelikli bir yaşam süren bireylerden oluşan bir nüfusa sahip olacağımıza inanıyoruz. Böylelikle beslenme bozukluğundan kaynaklanan kanser, kalp damar hastalıkları, tansiyon, şeker ve benzeri hastalıklara yakalanma riskinin azalmasına bağlı olarak, sağlık harcamalarının da azalacağını ve ülke ekonomisine katkı sağlanacağını düşünüyoruz.”
Programın kapsayacağı öğrenciler
Eğitim programıyla ilgili bilgi veren ve öğretmenlerin eğitiminde bizzat görev alan Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi ve GAV Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Tanju Besler de programın ana mesajının ”Dengeli bir şekilde her şeyi yiyebilirsin. Yapman gereken, dengeyi nasıl kuracağını öğrenmek” olduğunu ifade etti.
2012-2013 eğitim ve öğretim döneminin sonunda Gaziantep, İstanbul, İzmir ve Trabzon’daki 40 pilot okulda 8–11 yaş grubunda 20 bin öğrenciye ulaşacaklarını söyleyen Besler, ilerleyen yıllarda tüm Türkiye’de 2’nci sınıftan 5’inci sınıfa kadar okuyan öğrencilerin tamamına ”Yemekte Denge” eğitiminin verilmesinin hedeflendiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Besler, şöyle devam etti:”Eğitimin içeriğinde, İngiliz Beslenme Vakfı BNF’nin benzer bir projesi örnek alındı. Program, Türkiye’deki en kapsamlı ve sürdürülebilir beslenme eğitimi programı olması hedefiyle hazırlandı. Program çerçevesinde önce öğretmenler eğitildi. Ardından 8-11 yaş grubundaki öğrencilerin eğitimi başladı. Çocuklarımızı sunumlar, alıştırmalar, kartlar ve posterler yardımıyla eğitiyoruz. Programın internet sitesi www.yemektedenge.org adresinde yer alan interaktif oyunlar ve videolarla, öğrencilere eğitimlerini pekiştirme imkanı da sunuyoruz. Eğitim öncesi ve sonrası gelişimi karşılaştırabilmek için düzenlenecek testler yardımıyla da programın ölçümlenmesini sağlayacağız. Sağlık Bakanlığı’nın ’Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010’ ön verilerine göre, 6-18 yaş grubundaki çocukların yüzde 19’u olması gerekenden zayıf, yüzde 22’si fazla kilolu. 0-5 yaş grubundaki çocuklarda ise olması gerekenden zayıf olanların oranı yüzde 17, fazla kiloluların ise yüzde 21. Oranlar arasında önemli bir farkın
görülmemesi, beslenme alışkanlıklarının küçük yaşta belirlenmesinden ve değiştirilmesinin zorluğundan kaynaklanıyor.”
Besler, programın geliştirilmesi esnasında Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi ile İngiliz Beslenme Vakfı (BNF) gibi uluslararası işbirliklerinden faydalandıklarını sözlerine ekledi.
Daha iyiye ulaşmak için işbirliği
BNF Eğitim Programı Müdürü Roy Ballam da 1991 yılında başlayan pilot uygulamalarla birlikte İngiltere’de 21 yıldır çocuklara sağlıklı beslenme, yemek pişirme ve gıda-tarım eğitimi verdiklerini ve 5-16 yaş aralığındaki çocuklara yönelik eğitim programıyla, gıda ve sağlıklı beslenme konularında kapsamlı bir içerik sunmayı hedeflediklerini söyledi.
Ballam, ”Eğitim müfredatı ile uyumlu geliştirdiğimiz ve her sene yenilediğimiz eğitim materyallerimizin doğru ve güncel olmasına özen gösteriyoruz. Öğretmenlerin profesyonel gelişimini destekliyoruz. Öğretmenlerden gelen yorumları dikkate alıyoruz. Bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak içeriğimizi dijital ortamda güçlendirdik. Öğrenmek, öğretmek ve daha iyiye ulaşmak için GAV ile birlikte çalışmayı sürdüreceğiz” diye konuştu.
GAV Bilim Kurulu üyesi Dr. Zeki Ziya Sözen de toplum sağlığının gelişimine destek olmak amacıyla kurulan vakfın, sağlıklı beslenme alışkanlığının küçük yaşlarda geliştirilmesi gerçeğinden hareketle ilk programını çocukların yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazanması için oluşturduğunu söyledi.